 |
Blogger Phan Thanh Vân
|
Tôi không phải là người am hiểu âm
nhạc. Đơn giản với tôi, những ca khúc hay là những ca khúc hợp với lòng mình.
Và như một cơ duyên, ngay từ lần đầu tiên được nghe những ca khúc của Lê An
Tuyên, "Lời cỏ may” (giới thiệu
trên trang Cánh buồm thao thức của
Nguyên Hùng), những nỗi niềm chị trao gửi trong giai điệu, ca từ đã chiếm lĩnh
trái tim tôi.
Chị từng tâm sự, “Tôi sinh ra và lớn lên bên dòng dòng Lam xứ Nghệ .Từ thửa ấu thơ những
lời ca, điệu ví ,điệu hò mái nhì của Huế qua lời ru của Mẹ đã nuôi dưỡng tâm
hồn tôi...”. Có lẽ vì thế mà suốt hơn 20 năm xa quê [1],
nỗi nhớ quê hương, nhớ người thân và bạn bè trong chị không lúc nào nguôi. Sau
ca khúc “Lời cỏ may” là những ca khúc
"Mùa thu sang”, "Sóng không từ biển”, "Nơi ấy quê nhà”, "Cửa Lò
tình yêu và nỗi nhớ”, "Về đây với anh”, "Dòng sông tuổi hai mươi”, "Thương ơi điệu ví”, "Bến
xưa”, "Sông và Anh”... và mới đây là hai ca khúc "Khúc tình Huế”, "Lăng Cô biển đợi”. Ca khúc của chị lúc
nào cũng rưng rưng, bàng bạc đâu đó hình bóng quê nhà với bao nỗi niềm thiết
tha, khắc khoải.
Những hình ảnh, âm thanh đi về trong
ca khúc của chị không nhiều. Đó là dòng Lam
giang nước mặn xanh trong, là cánh
buồn đỏ thắm, là lấp lánh đôi bờ dòng
sông Cửa Hội, là bến sông quê, là
ngọt giọng đò đưa, là tiếng à ơi trong điệu hát quê hương, là những
khoảnh khắc “ngày xưa trên bến dưới
thuyền, ai đợi ai lúc trăng soi mạn thuyền”. Nhưng những hình ảnh đó được
chắt lọc bởi thời gian, ký ức và được chiếu rọi bởi luồng ánh sáng nội tâm nên
tất cả đều mang đậm chất quê hương và đậm “chất” Lê An Tuyên.
Những hình ảnh, âm thanh ấy, thường
ngày trong bề công việc, tưởng chừng bị chìm đi, có lúc ngỡ như là đã quên,
nhưng chỉ cần một tiếng gọi khẽ khàng từ phía quê hương vọng lại là tất cả lại
ùa về, nỗi nhớ lại dào lên và cả một miền
kí ức được gọi dậy....Mỗi ca khúc của chị đều là niềm thương nỗi nhớ đến
cháy ruột gan .
Là một nhạc sĩ không chuyên, nhưng ca
khúc Lê An Tuyên đã làm rung động lòng người bởi chị không đơn thuần tiếp thu
chất liệu âm nhạc dân gian (chủ yếu là dân ca Nghệ Tĩnh), mà trong chất liệu ấy
còn thấm đẫm chất văn chương, thấm đẫm tình người và tình đời.
Lần đầu
tiên khi nghe ca khúc Lời cỏ may của
chị, tôi xúc động đến nỗi vừa nghe, vừa khóc, vừa lẩm nhẩm hát thầm. Thương vô
cùng người con gái xa quê, “Lạ tiếng lạ người trên đất lạ”, nhớ quê
đến quặn lòng mà cách duy nhất chỉ là “em trở
về với ngọt giọng đò đưa...” để cảm nhận được “vị ngọt tình quê”, tìm lại dáng
mẹ tựa cửa chờ con thuở nào !
Cỏ may, níu chân người xa xứGăm vào lời đau.Lời đau em trả cho anhCỏ may em thả ra sôngSông Lam, sông Lam nước mặn xanh trong.Chảy đi sông ơi!Ơi con sông như lòng mẹ bao dungLấp lánh đôi bờ dòng sông Cửa HộiLạ tiếng lạ người trên đất lạ, em trở về với ngọt giọng đò đưa...
Lê An Tuyên không buông ca từ một
cách dễ dãi. Mỗi lần chị viết lời cho nhạc, chị thường cân nhắc từng câu chữ và
gọi điện cho bạn bè để được chia sẻ. Chị tâm sự, “khi bắt gặp được những vần thơ, câu văn hợp với tâm
trạng của mình, tôi nắm bắt và nó chảy thành âm thanh nốt nhạc”, nhưng
trước khi “thành âm thanh, nốt nhạc”, chị đã
phải trăn trở rất nhiều để viết ca từ. Chị là người giàu tình cảm, dễ xúc động.
Mỗi ca khúc của chị đều là những khát khao, những ước mơ được gắn
bó, hoà hợp, là những hoài vọng để “cân
bằng ” những cảm xúc chênh chao của hiện tại.
Sau ca khúc "Lời cỏ may” (Thành Lê,
giải nhất Sao Mai 2007 thể hiện), đến nay chị đã có hơn mười ca khúc được các
đài truyền hình Trung ương và địa phương giới thiệu.
Dường như mỗi ca khúc Lê An Tuyên viết
ra đều gắn với nỗi niềm riêng tư và có lẽ ở bề sâu, chị viết trong niềm thôi thúc, từ những
khoảnh khắc, sâu lắng, và đầy hoài niệm .
Một ca khúc lay động lòng người, mỗi nốt nhạc
phải là nước mắt, là những giọt mồ hôi, mỗi ca từ phải xuất phát từ thẳm sâu
lòng mình muốn cất lên. Nghe ca khúc của Lê An Tuyên, tôi cảm nhận được những
rung động nhỏ nhất trong tâm hồn của chị. Tôi biết Lê An Tuyên vui như thế nào
khi ý tưởng sáng tác của mình gặp được ngọn nguồn của cảm xúc! Tôi hình dung những
giọt nước mắt của chị rơi trên từng khuông nhạc khi mỗi lần chị gọi điện cho
tôi, hát cho tôi nghe một ca khúc sắp chào
đời...
Tôi nhớ vào dịp tháng 6-2011, từ nửa
bên kia địa cầu, chị gọi điện và hát cho tôi nghe một ca khúc mới, được khơi
nguồn cảm xúc từ khi chị đọc bài thơ “Gửi dòng sông câu ví” của
tác giả Nguyên Hùng. Ca khúc “Bến xưa” là một ca khúc hay và cảm động, được
viết ra từ những nỗi ám ảnh về dòng sông tuổi thơ, từ nỗi nhớ cháy lòng về một
thuở nào “canh bến đợi thuyền cha”, nhớ
“Dòng sông mẹ chảy qua từng giấc ngủ, dù
trôi đâu không nguôi niềm nhung nhớ, thương
những cánh buồm sấp ngửa sớm khuya” [2].
Ca khúc đã được tác giả Nguyên Hùng giới thiệu trang trọng trên trang Cánh
buồm thao thức và nhanh chóng nhận được sự đồng cảm, yêu mến của thính
giả yêu âm nhạc ngay từ khi mới ra đời .[3]
Cách
đây không lâu, chị lại cho ra đời một ca khúc về Huế, phổ thơ Nguyễn Văn Cao [4].
Trước khi nghe các ca sĩ Anh
Thơ, Thu Hiền (Huế), Phương Thanh, NSND Thu Hiền... thể hiện Khúc tinh Huế của Lê An Tuyên, tôi đã được nghe chị hát
qua điện thoại. Tôi thực sự bất ngờ về ca khúc này của chị. Trong ấn
tượng lâu nay, chị là người Nghệ xa quê nên những điệu hò câu ví quê hương đã
trở thành máu thịt của mình và giai điệu dân ca các vùng miền khác, đặc biệt là
ca Huế... khó lòng mà “chen” vào. Nhưng khi chị vừa cất giọng: Huế ơi...Dù đi đến nơi mô ngọt ngào giọng
huế... còn vương... vấn lòng. Văng vẳng ...câu hò.. ơ hò...gió mây cây cỏ cùng
dừng lắng nghe...” thì tâm hồn tôi đã thuộc về xứ Huế. Rồi khi chị vào điệp
khúc, Thương vành nón Kim Luông, nhớ Văn Lâu điệu hát. Đêm sông Hương trăng
đầy... thuyền bát ngát...Giọng ai khoan hò nhặt, song loan giữ nhịp tiếng lòng
em. Huế ơi bao huyền thoại, nhớ thương
một thời để lại, in vào thành quách rêu phong. Ai về Vĩ Dạ cùng em, nghe lá hoa
ân tình kể chuyện, Huế thủy chung sâu lắng mặn mà... thì tôi dường như quên mất chị đang hát cho
mình nghe, trước mắt tôi hiện ra một khung cảnh mênh mang sông nước, đất trời
xứ Huế. Khúc tình Huế đã đánh thức,
gọi dậy trong tôi tất cả những gì yêu thương tôi dành cho Huế bấy lâu nay. Tôi
nhớ lại cái đêm được
nghe ca Huế trên sông Hương vào mùa hè 2011 trong chuyến đi du lịch cùng gia
đình. Đêm hôm đó, Hương Giang lấp lánh trăng
vàng như dùng dằng, ngẩn ngơ, ngừng chảy để hòa cùng nỗi niềm khoan nhặt, miên
man với chúng tôi. Đêm hôm đó,
tôi đã yêu Huế đến lạ kỳ.
Chị Lê An Tuyên đã làm được một điều
kì diệu khi gửi gắm nỗi nhớ Lam Giang vào nỗi nhớ Hương Giang. Hay nói cách
khác, dù viết về Huế, về sông Hương hay viết về Cửa Hội và dòng sông Lam thì cái
gốc của cảm xúc vẫn là nỗi nhớ về quê hương, về cội nguồn đã sinh
ra chị . Mới hay “Cái cảm hóa
được lòng người chẳng gì trọng yếu bằng tình cảm, chẳng gì đi trước được ngôn
ngữ, chẳng gì gần gũi bằng âm thanh, chẳng gì sâu sắc bằng ý nghĩa” (Bạch
Cư Dị)
Có thể nói, Lê An Tuyên đã tưới đẫm tình quê
trong ca khúc của mình. Mỗi ca khúc của chị mang âm hưởng riêng, là tiếng nói
thầm thì, lắng đọng trong tâm hồn những người xa quê, yêu quê. Có lẽ, chỉ có ai
đã từng thấm đẫm mình trong tình quê hương mới có thể viết được những ca khúc chân
thật và cảm động đến thế... Những nỗi niềm của chị gửi vào ca khúc, tôi gọi là
MIỀN NHỚ TRONG CA KHÚC LÊ AN TUYÊN.
Nào,
chúng ta hãy hát lên, hát với Lê An Tuyên, hát với Nguyên Hùng, Lê Bá Dương, hát
với Nguyễn Văn Cao, hát cùng Thành Lê, Quế Thương, Lê Anh Dũng, Tấn Minh, Hồng
Hạnh, Xuân Huyền, Anh Thơ, Trọng Tấn, Bích Hồng, Đăng Thuật, Tân Nhàn..., hát
cho những người xa quê vợi bớt nỗi nhớ
quê và những “người thương về với người thương” ...
Xin chân thành cảm ơn chị Lê An
Tuyên. Chúc chị luôn dạt dào cảm xúc để sáng tác những ca khúc đắm say lòng
người.
Tháng 8-2012
Phan
Thị Thanh Vân - TP Vinh – Nghệ An
[1] NS Lê An Tuyên, một người con Xứ Nghệ hiện đang sống ở CHLB Đức
[2] Dẫn từ bài thơ “Gửi dòng sông câu ví” của
Nguyên Hùng
[3] Nghe ca khúc “Bến Xưa” tại đây (http://nguyenhung.vnweblogs.com/post/2410/307114)
[4] Nguyễn Văn Cao, tác giả bài thơ Khúc tình
Huế, hiện là Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên Huế.
Thanh Vân có một bài viết thật tinh tế, bạn đã viết thay cho cảm nghĩ nhiều người về các ca khúc của Lê Anh Tuyên.
Chúc hai em sức khỏe và niềm vui!
Một bài viết về Lê an Tuyên thật sâu sắc ,tinh tế và rất cảm động .Thanh Vân đã nói hộ lên được những ai đã nghe nhạc của chị "Vời vợi nỗi nhớ quê hương và Mẹ!
Lê Hồng Bắc - BRD
Hồi tôi còn bé vẫn nghe Mẹ bảo ' trong cuộc đời này con người nào ác khẩu thì con hãy tránh xa vì cái tâm người đấy không tốt .Người nào biết nói lên lời hay ,chân thành thì cái tâm người ấy rất thiện ,con hãy làm bạn với người ấy .Hôm nay qua bài viêt của chị Phan Thanh Vân viết về Lê an Tuyên ...tuy tôi không biết với cả hai người nhưng tôi có rất nhiều thiện cảm ví trong hành văn của chi Phan thanh Vân tràn đầy nhân văn ,hồn hậu .Trong ca khúc của chị lê an tuyên luôn nặng trĩu yêu thương Cha mẹ ,quê hương xứ sở ,nghe những trải lòng của chị tôi thương đến vô cùng .Xin cảm ơn PTV va LAT
Lữ Hoài An
Bài thơ Chị Hồng Oanh riêng tặng Lê An Tuyên nhân dịp về gặp lại em nơi quê nhà.
Em vÀ Tôi
Áo của tôi và em màu đỏ
Nụ xuân sóng sánh trên môi
Ta xa nhau đôi bờ trái đất
Phút giây thôi như gần cả cuộc đời.
Ta đang say những lời dịu ngọt
Trên môi em lẫn mắt em cười
"lời cỏ may,lời sông quê man mác"
Lời con tim và gì ...nữa người ơi.
Em gởi lại hồn tôi muối mặn
Chút gầng cay âm ấm cõi lòng
Dòng ký ức ùa về đăm đắm
Phút giây buồn ánh mắt xa xăm.
Tôi ước được là con chim chiền chiện
Hót cho em nghe trên cánh đồng quê
Khi rạ,rơm xong mùa gặt hái
Tình yêu ơi! ta lại đón nhau về!
Conversation started today
13:56
Dieu Mien Tran
Em Chao Chi ! Em chua he biet chi la ai ... truoc do , nhung khi Chi cat len tieng hat , loi bai hat ay dc the hien do chinh niem tam su cua Chi! Tac gia. Em thuc su xuc dong. Cam on chi, da 12 nam, ke tu ngay em xa que huong. Chi la nguoi dau tien hat ko nhac da lam em nghen ngao,